جزئیاتی از شبکه ۴K در جام‌جهانی؛ تلوبیون و سپهر ۴K می‌شوند؟

چندی است معاونت توسعه و فناوری صداوسیما اولین شبکه 4K فارسی‌زبان دنیا به نام شبکه تلویزیونی «فراتر» یا «IRIB UHD» را راه انداخته است. این شبکه تلویزیونی پس از مطالعات فراوان متخصصین رسانه ملی، با کیفیت UHD (2160P) یا به اصطلاح 4K با فناوری رنگی WCG و HDR-HLG، با فناوری صدای محیطی چند کاناله و فناوری فشرده‌سازی HEVC Main 10 (10 بیتی) و نرخ فریم 50 در ثانیه راه‌اندازی شده که بالاترین سطح استانداردهای حال حاضر پخش برودکست را در جهان داراست. 

همچنین به تعبیر مدیر شبکه فراتر یا اصطلاحاً شبکه 4K، این شبکه تلویزیونی مجهز به فناوری تلویزیون ترکیبی یا HBBTV نیز است که ضمن ایجاد بسترهای تعامل با مخاطبین، جذابیت‌های آن را دوچندان می‌کند. از مهمترین اهداف راه‌اندازی شبکه فراتر، تضمین آتیه رسانه ملی با ایجاد انگیزه برای شتاب در افزایش کیفیت فنی دارایی‌های محتوایی رسانه ملی، همچنین ارتقای سطح فناوری در صنعت تولید گیرنده‌های تلویزیون در داخل کشور و نیز ایجاد بستری چابک و مدرن برای به کارگیری آخرین دستاوردهای صنعت صدا و تصویر در جهان مانند صدای نسل آینده (NGA) و فناوری‌های نوین تولید محتوی مانند واقعیت ترکیبی (MR,XR) را می‌توان برشمرد. 

به تازگی پیمان جبلی رئیس صداوسیما اعلام کرد که رسانه ملی امسال برای اولین بار از سیستم 4k برای پخش مسابقات جام جهانی استفاده خواهد کرد. همچنین محمدرضا خوشرو مدیر شبکه نسیم به ساخت برنامه «ورزشیا» برای پخش از شبکه فراتر اشاره کرده که با تهیه‌کنندگی پیمان یوسفی همزمان با شبکه نسیم شبکه 4K هم خواهد رسید. (این برنامه هم به مرور تاریخچه جام جهانی در ادوار مختلف، اخبار جام جهانی و حواشی و ناگفته‌های جام جهانی می‌پردازد.)

بنابراین پخش بازی‌ها و حواشی جام جهانی در کانال آزمایشی شبکه فراتر به صورت 4k از اقدامات جدید سازمان صداوسیماست. شبکه فراتر، اولین شبکه پیشران در رسانه ملی است که با بالاترین کیفیت ممکن، صدا و تصویر بازی‌های جام جهانی پخش خواهد شد. 

ابوالفضل صالحی مدیر شبکه فراتر (شبکه 4K) در توضیحات بیشتری به خبرنگار تسنیم گفت: پخش زنده اینترنتی شبکه فراتر یا همان شبکه 4K صداوسیما در بستر سپهر آغاز شد. البته برای تلوبیون هم این اتفاق خواهد افتاد که قولِ هفته آینده را داده‌اند. این فرصتِ مغتنمی است برای آن دسته از کسانی که به دلیلِ نداشتن امکانات لازم و نداشتنِ تلویزیون هوشمند نمی‌توانند تماشاگر شبکه 50 در تلویزیون منزل‌شان باشند از طریق اینترنت، شبکه 4K را دنبال کنند یا شبکه سه و شبکه ورزش را می‌توانند به صورت HD دنبال کنند. 

او در خصوص ادامه پخش شبکه 4K در دو پلتفرم تلوبیون و سپهر و همچنین کنداکتور ویژه این شبکه تلویزیونی تأکید کرد: پخش آزمایشی صرفاً دوره گزارشی است که باید طی شود، وگرنه همه‌چیز استاندارد و مرتب پیش رفته و پس از پایان جام‌جهانی این فضای 4Kدر تلوبیون و سپهر به کار خودشان ادامه خواهند داد و لوگویِ پخش آزمایشی برداشته می‌شود. کنداکتور شبکه فراتر در دو بخش تقسیم می‌شود که یکی برنامه‌های اصلی و دیگری بخش ایران زیبا است از شنبه تا چهارشنبه انیمیشن و مستند روی آنتن می‌رود و در بخش ایران زیبا هم معرفی ایران و بخشی هم فضایی برای «آرامش» مخاطبین تدارک دیده شده است.

صالحی ادامه داد: روزهای پنجشنبه و جمعه هم فیلم سینمایی و بخش ایران زیبا در دستور کار دارند؛ فیلم‌هایی که به صورت  4K تولید شدند و یا به صورت نگاتیو و فیلم بودند که با بازسازی به 4K تبدیل شدند. اما تمام بازی‌های جام‌جهانی را به صورت زنده پخش خواهیم کرد و خلاصه بازی‌ها هم به صورت 30 دقیقه‌ای دو روز بعد صبح بازپخش می‌شود. آیتم‌های معرفی مسابقات طراحی شده و از گزارشگران اعزامی صداوسیما به قطر استفاده می‌کنیم. 

مدیر شبکه فراتر همچنین درباره پخش برنامه «ورزشیا» به تهیه‌کنندگی پیمان یوسفی هم به این نکته اشاره کرد که یا چهار روز در هفته یا هر روز روی آنتن خواهیم داشت و با آغاز بازی‌ها از روز یکشنبه این برنامه و پخش مسابقات جام‌جهانی این برنامه‌ها پیگیری می‌شود. 

مخاطبین برای تماشای شبکه IRIB UHD، اولین شبکه 4K از تلویزیون، کانال 50 پخش زمینی و روی ماهواره 12322 خواهد بود. پخش شبکه فراتر، توسط معاونت توسعه و فناوری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران آغاز شده و به صورت زمینی در تمامی 31 مرکز استان با تلویزیون یا گیرنده‌های 4K قابل دریافت است.

همچنین سیگنال این شبکه، روی ماهواره بدر 5 که منطقه خاورمیانه را پوشش می‌دهد موجود بوده و می‌توان آن را توسط گیرنده‌های دیجیتال دریافت کرد. برای دریافت این شبکه، گیرنده تلویزیونی شما باید 4K باشد و امکان دریافت DVB-T2 و کدک HEVC 10bit را داشته باشد. همچنین این شبکه از فناوری HDR HLG بهره می‌برد که گیرنده می‌بایست این امکان را نیز باید پشتیبانی کند. دیگر قابلیت این شبکه، سرویس HbbTV است که در صورت پشتیبانی گیرنده، می‌توانید از امکانات این سرویس استفاده کنید.

فرکانس‌ شبکه IRIB UHD، اولین شبکه 4K رسانه ملی بر روی ماهواره بدر 5، موقعیت 26 درجه شرقی با فرکانس 12322 عمودی خواهد بود. 

برای دریافت این شبکه گیرنده تلویزیونی شما باید امکان دریافت به صورت DVBT2 و کدک HEVC 10bit را داشته باشد. همچنین این شبکه از فناوری HDR HLG بهره می‌برد که گیرنده این امکان را نیز باید پشتیبانی کند. دیگر قابلیت این شبکه سرویس HbbTV است که در صورت پشتیبانی گیرنده، می‌توانید از بخش‌های مختلف این سرویس بهره ببرید.

بیست‌ودومین دوره جام جهانی فوتبال از ساعت 19:30 روز 29 آبان و در ورزشگاه البیت شروع خواهد شد و مراسم افتتاحیه جام نیز پیش از این مسابقه برگزار می‌شود.

منبع : تسنیم