سیر تا پیاز «الرحله»؛ توپی با رفتارهای شیطانی

فدراسیون بین‌المللی فوتبال ۳۰ مارس ۲۰۲۲ بیانیه‌ای را به همراه تصویری از یک توپ فوتبال منتشر کرد. تصویر توپ در مرکز عکس بود و در زمینه پشت نیز یک آسمان‌خراش غیر قابل تشخیص در یکی از شهرهای قطر به چشم می‌خورد و دو بخش عکس با یک پهنه مواج آبی‌رنگ از هم جدا شده بود.

روی توپ و در میان خطوطی متشکل از رنگ‌های اصلی که همچون رگه‌های نورافشانی و آتش‌بازی در آسمان پخش می‌شود و طرح ساده و جدید لوگوی شرکت آدیداس، این کلمات نوشته شده بود: الرحله، توپ رسمی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر.

وقتی پای طراحی و ساخت توپ بزرگ‌ترین رویداد فوتبالی جهان در میان باشد، فیفا و آدیداس را می‌توان دو شریک همیشگی دانست. در واقع، بر اساس بیانیه منتشر شده، الرحله چهاردهمین توپ رسمی و متوالی است که آدیداس برای جام جهانی تهیه کرده است. نخستین توپ آدیداس برای جام جهانی در سال ۱۹۷۰ طراحی شد.

به نوشته فیفا، الرحله در عربی به معنای «سفر ماجراجویانه» است و با الهام از فرهنگ، معماری، کِشتی‌های نمادین و پرچم قطر طراحی و تهیه شده است.

به گفته شرکت آدیداس، از لحاظ زیبایی‌شناسی، خطوط روی سطح توپ، الهام‌گرفته از ورزشگاه‌های پیشرفته در پنج شهر قطر است. رنگ‌های درخشان و زنده در پس‌زمینه رنگین‌کمانی نمایانگر کشور میزبان جام جهانی و همچنین سرعت این ورزش است که هر لحظه ضرب‌آهنگ آن بیشتر و بیشتر می‌شود.  

توپ‌های قبلی جام‌های جهانی هم جالب بوده‌اند

وبگاه اتلتیک، درباره فناوری داخل و خارج از توپ جام جهانی، آزمایشی را با حضور یک دروازه‌بان حرفه‌ای انجام داد و به این نتیجه رسید که «الرحله این حس را منتقل می‌کند که گویی روی آن با یک لایه چسبنده پوشانده شده اما لحظاتی هم وجود دارد که توپ در حالتی غیرمنتظره به شما رسیده و زمان‌بندی شما را مختل می‌کند و شما فقط به اندازه‌ای زمان دارید تا توپی که انتظار مهارش را داشتید، یا رها یا مشت کنید»؛ با این تفاسیر آیا باید در مراحل اولیه جام، منتظر چند سورپرایز باشیم؟

آدیداس مدعی شده که «طراحی جدید باعث می‌شود که سرعت حرکت توپ نسبت به توپ‌های قبلی، به طور چشمگیری بالاتر مانده و پوسته پلی‌اورتان (نوعی پلاستیک سخت) که با طرح برجسته روی این توپ ۲۰ تکه را پوشانده، خاصیت آیرودینامیک آن را بهبود بخشیده و باعث افزایش دقت، ثبات پرواز و به اصطلاح کمانه کردن شوت‌ها می‌شود.»

کسی جام جهانی ۲۰۱۰ را به یاد دارد؟ کلمه «جابولانی» چیزی را به خاطرتان می‌آورد؟ این طراحی آدیداس برای جام جهانی، واکنش تند گلرهای خشمگین سراسر جهان را به همراه داشت؛ کلودیو براوو، دروازه بان تیم ملی شیلی، آن را «توپ ساحلی» نامید؛ دیوید جیمز، دروازه‌بان اسبق انگلیسی آن را «وحشتناک» توصیف کرد؛ ژولیو سزار، گلز اسبق تیم ملی برزیل درباره این توپ گفته بود که «شبیه توپ‌هایی است که از سوپرمارکت‌ها می‌خرید.»

اتلتیک در توصیفی عجیب با جان‌بخشی به توپ جام جهانی ۲۰۲۲، نوشته که «الرحله قادر است روی هوا، رفتارهای شیطانی و غیرقابل‌پیش‌بینی از خود بروز دهد اما این رفتارها به اندازه جابولانی افراطی نیست!»

هرچند نظرات اولیه درباره الرحله نسبتا مثبت است اما باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا الرحله هم مثل جابولانی، همان سرنوشت شوم را دارد یا خیر.